NN 21/2024

MEDIAVERKLARING: Eensydige promulgering van 
      "Minimum Uniform Norms and Standards for Public

School Infrastructure"

Die SAOU het op 3 Junie 2024 die volgende mediaverklaring uitgereik:

Dit is met groot kommer dat die SAOU kennis geneem het van die feit dat die Departement van Basiese Onderwys (DBO) op 28 Mei 2024 nuwe regulasies met betrekking tot die “Minimum Uniform Norms and Standards for Public School Infrastructure” in Staatskoerant 50724 afgekondig het.

Hierdie regulasies is gemaak sonder enige vooraf kennisgewing of konsultasie met rolspelers in die onderwys.

Die SAOU het sedert 2023 met die DBO oor hierdie aangeleentheid geskakel en selfs 'n hofbevel met koste teen die DBO verkry soos meer uit Bylaag A hierby sal blyk.

Verbasend genoeg het die DBO die hofbevel geïgnoreer, en in teenstelling met die vennootskapsmodel wat in die Suid-Afrikaanse Skolewet geskep is, die regulasies eensydig afgekondig.

Die SAOU het vandag 'n brief aan die Minister van Basiese Onderwys gestuur waarin geëis word dat die regulasies onmiddellik teruggetrek word, hangende 'n oop, deursigtige en omvattende konsultasieproses met alle rolspelers in die Onderwyssektor.

Indien die regulasies nie stiptelik teruggetrek word nie, sal regstappe deur die SAOU geneem word om die implementering daarvan te voorkom.

DIE POPI-WET IN ‘N NEUTEDOP

Die toepassing van die Wet op Beskerming van Persoonlike Inligting (POPI) is steeds ‘n vae onderwerp in skole wat aanleiding gee tot talle vrae wat ons in hierdie nuusbrief sal probeer beantwoord.

Agtergrond van die POPI-wet

Dit is belangrik om te verstaan dat die POPI-wet nie ‘n nuwe stuk wetgewing is nie. Die parlement het reeds in 2013 die POPI-wet goedgekeur met verskeie datums vir die inwerkingtreding vir die onderskeie afdelings van die Wet.

Wat behels die POPI-wet?

Die POPI-wet is daargestel om persoonlike data (inligting) van die data subjek (die persoon aan wie die persoonlike inligting behoort) te beskerm.

Wie sal ‘n data subjek in skoolverband wees?

Dié term word in die wet gedefinieer as enige persoon op wie die persoonlike inligting betrekking het.

Watter inligting word in terme van POPI as persoonlike inligting beskou?

Inligting wat betrekking het tot 'n identifiseerbare, lewende, natuurlike persoon of regspersoon. Dit sluit in, maar word nie beperk nie tot:

• Ras;
• Geslag;
• Swangerskap;
• Huwelikstatus;
• Nasionale, etniese of sosiale oorsprong;
• Kleur; 
• Seksuele oriëntasie;
• Ouderdom;
• Fisiese of geestelike gesondheid;
• Welstand;
• Gestremdheid;
• Godsdiens;
• Gewete;
• Geloof;
• Kultuur;
• Taal en geboorte van 'n persoon;
• Inligting wat verband hou met die opvoeding of die mediese, finansiële, kriminele of werksgeskiedenis van 'n persoon;
• Enige identifikasienommer, simbool, e-posadres, fisiese adres, telefoonnommer, inligting met betrekking tot ligging, aanlyn identifiseerder of ander toekenning eie aan 'n persoon;
• Die biometriese inligting van 'n persoon;
• Die persoonlike opinies, sieninge of voorkeure van 'n persoon;
• Korrespondensie wat deur 'n persoon gestuur is wat implisiet of uitdruklik van 'n privaat of vertroulike aard is, of verdere korrespondensie wat die inhoud van die oorspronklike korrespondensie sou openbaar;
• Die sienings of opinies van 'n ander individu oor 'n persoon; en
• Die naam van 'n persoon indien dit saam ander persoonlike inligting verskyn wat verband hou met 'n spesifieke persoon of indien die bekendmaking van die naam self inligting oor die persoon sou openbaar.

Hoe moet skole persoonlike inligting beskerm?

• Skole moet persoonlike inligting beskerm deur toestemming te verkry vanaf die datasubjek vir die verwerking van die persoonlike inligting. Toestemming in terme van POPI sal voldoende wees indien dit ‘n spesifieke, ingeligte uitdrukking is wat op ‘n vrywillige basis gemaak is.
• Deur die persoonlike inligting slegs te verwerk vir die doel waarvoor dit ingesamel is.
• Skole moet persoonlike inligting behoorlik vernietig sodra die doel waarvoor dit ingesamel is, verstryk het.
• Deur die persoonlike inligting behoorlik te stoor om die uitlek daarvan te verhoed.

Wat kan gebeur indien ‘n skool nie die nodige toestemming verkry vir die versameling van die persoonlike inligting nie?

‘n Klag teen die oortreder kan by die Inligtingsreguleerder ingedien word. Dit kan ernstige gevolge inhou.

Artikels 100-106 van die POPI-wet handel oor gevalle waar partye hulself aan ’n misdryf skuldig sou vind. Die mees relevantste hiervan is:

• Enige persoon wat die Reguleerder verhinder, belemmer of onregmatig beïnvloed;
• 'n Verantwoordelike party wat versuim om aan 'n afdwingingskennisgewing te voldoen;
• Misdrywe deur getuies, byvoorbeeld om onder eed te jok of om te versuim om verhore by te woon;
• Onregmatige handelinge deur verantwoordelike partye in verband met rekeningnommers;
• Onregmatige handelinge deur derde partye in verband met rekeningnommers.

Artikel 107 van die Wet bepaal watter strawwe op onderskeie oortredings van toepassing is. Vir die ernstiger misdrywe is die maksimum strawwe 'n R 10,000,000.00 boete of gevangenisstraf vir 'n tydperk van tot en met 10 jaar of tot beide 'n boete en sodanige gevangenisstraf.

Hierdie artikel moet saamgelees word met die POPI-wet wat afgelaai kan word vanaf Wet No. 4 van 2013: Wet op die Beskerming van Persoonlike Inligting, 2013.

Is daar enige bepaling in POPI wat die versameling van persoonlike inligting toelaat sonder die toestemming van die datasubjek?

Ja, persoonlike inligting kan sonder toestemming ingesamel word in die volgende gevalle:

• Indien die verwerking nodig is ingevolge 'n kontrak waartoe die datasubjek 'n party is;
• Indien daar 'n wetlike verpligting is om die verwerking uit te voer;
• Indien die verwerking van die inligting die beskerming van 'n wettige belang van die datasubjek bied;
• Indien die verwerking ‘n verpligting is deur 'n openbare liggaam;
• Indien die verwerking nodig is om die wettige belang van die data beheerder/derde party na te streef.

Met spesifieke verwysing na die persoonlike inligting van kinders bepaal Artikel 35 (1) van POPI dat die verbod op die versameling van persoonlike inligting van kinders uitgesluit is in die volgende gevalle:

• Indien die inligting versamel word met vooraf toestemming, en indien toestemming nie verleen word nie:
• Indien die versameling van persoonlike inligting nodig is om regte en/of verpligtinge in terme van wetgewing te handhaaf;
• Indien die versameling van persoonlike inligting nodig is om aan 'n verpligting van Internasionale Publiekreg te voldoen;
• Indien die versameling van persoonlike inligting vir historiese, statistiese of navorsingsdoeleindes gedoen word; en
• Indien die persoonlike inligting doelbewus deur die kind self bekend gemaak is met die toestemming van 'n bevoegde persoon.

Watter POPI-reëls is belangrik vir skole om te onthou?

• Moenie meer persoonlike inligting versamel as wat nodig is nie.
• Maak seker die ingeligte toestemming vanaf die datasubjek is ontvang.
• Wees seker van wat die doel van die persoonlike inligting is en gebruik dit slegs vir daardie doel.
• Wees oop en eerlik met die datasubjek oor die doel waarvoor die persoonlike inligting versamel word.
• Beoefen behoorlike sekuriteitsmaatreëls in die stoor van die persoonlike inligting.
• Ondanks die uitsonderings, verkry eerder toestemming vanaf die data subjek voordat persoonlike inligting versamel word.
  

SKOOLHOOFDESIMPOSIUM
Hoofskap: Wees die lig in die ligtoring!
Datum: 1 – 4 September 2024, Plek: Boardwalk Konferensiesentrum, Gqeberha

Die SAOU Hoofdesimposium 2024 beloof om, weereens, alle verwagtinge te oortref. 'n Duisend SAOU-adjunkhoofde en -skoolhoofde, uitstekende sprekers, uiters aktuele onderwerpe, SAOU-gasheerskap wat fenomenaal is en ‘n venue wat sinoniem is met kwaliteit: DIT is wat jy te wagte kan wees, niks minder nie.   

Besoek gerus ons webblad vir meer inligting rakende die geleentheid, met spesifieke verwysing na die volgende:

1.      Die registrasieblad;

2.      Die program; en

3.      Inligting met betrekking tot verblyf.

Die Simposium is feitlik volskryf! Om teleurstelling te voorkom, registreer vandag nog.